Menu Close

Formacja diakonijna

Jeśli ktoś przez trzy lata służył w liturgii i przeżywał formację, której istotny wymiar wyrażają trzy kolejne stopnie rekolekcji „Mój charyzmat”, to niewątpliwie może teraz bardziej dojrzale odpowiedzieć na wezwanie Chrystusa: „Pójdź za Mną”. Lepiej poznał siebie, lepiej poznał świat liturgii, a także znaczenie każdej funkcji liturgicznej.

Na zakończenie formacji pogłębiającej każdy z młodych członków służby liturgicznej potwierdzał, że chce nadal spełniać tę funkcję, którą dotychczas spełniał albo, po lepszym poznaniu woli Bożej, wybrał inny rodzaj posługiwania. Otrzymał wtedy odpowiednie błogosławieństwo i przyjął krzyż w kolorze srebra, który wyraża charakter zadań przez niego podjętych.

Krzyż z zielonym tłem otrzymali ci, którzy chcą pełnić służbę lektora, komentatora lub odczytującego wezwania modlitwy powszechnej (oranta). Krzyż z tłem czerwonym otrzymali ci, którzy zostali akolitami, przynoszącymi dary ofiarne, zbierającymi składkę, dbającymi o ład i porządek. Krzyż z tłem niebieskim otrzymali ci, którzy rozeznali, że Chrystus wzywa ich do służby przez śpiew i muzykę.

Osoby te pełniąc swoją służbę w liturgii podejmują także nowy etap formacji. Jest to „formacja diakonijna”, a więc troska o umocnienie i nieustanny rozwój tego rodzaju służby, którą ktoś odkrywa jako swoje powołanie. Do tej prawdy nawiązują kolejne lata formacji, a jej szczególnym wyrazem są trzy stopnie rekolekcji „Moje powołanie”.

Osoby rozpoczynające formację SL

Jeśli ktoś z ludzi młodych lub dorosłych dopiero teraz pragnie włączyć się w jeden z zespołów służby liturgicznej, powinien być w tę służbę wprowadzony. Dyrektorium DSL określa następujące zasady: „Jeżeli mężczyźni lub kobiety wyrażają gotowość służenia swoim charyzmatem również w czasie celebracji liturgicznych należy im najpierw zaproponować krótki okres wprowadzający w ten rodzaj służby. Po okresie wprowadzającym zaleca się udzielenie im błogosławieństwa, które umocni ich na drodze formacji oraz podejmowanych zadań w wybranym przez nich zespole posługiwania. Mogą włączyć się we wspólnotę lektorów, psałterzystów, akolitów, przynoszących dary i zbierających składkę lub śpiewających w chórze” (nr 104-107).

Główny temat formacyjny

Głównym tematem teologicznym, określającym tematykę poszczególnych spotkań w okresie formacji diakonijnej, jest prawda o potrójnym posłannictwie Chrystusa i Kościoła. Uczestniczy w nim każdy ochrzczony. W czasie przyjmowania tego sakramentu, gdy czoło człowieka było namaszczane krzyżmem świętym, została nad nim odmówiona modlitwa: „Bóg wszechmogący, Ojciec naszego Pan, Jezusa Chrystusa, który cię uwolnił od grzechu i odrodził z wody i Ducha Świętego, On sam namaszcza cię krzyżem zbawienia, abyś włączony do ludu Bożego, wytrwał w jedności z Chrystusem Kapłanem, Prorokiem i Królem, na życie wieczne”.

Komunia człowieka z Chrystusem ma więc od początku odniesienie do kapłańskiej, prorockiej i królewskiej misji Zbawiciela. Teologia często używa tu określenia tria munera, czyli potrójne posłannictwo. Prawda ta przenika cały program formacyjny służby liturgicznej. Jest widoczna w wyróżnieniu trzech rodzajów posługiwania, w „zasadach życia członków służby liturgicznej” i w innych elementach programu. Teraz, w formacji ludzi wchodzących w wiek dojrzały oraz dorosłych mężczyzn i kobiet powraca jako głównych temat kolejnych lat spotkań, modlitwy, rozważań i dojrzewania do służby rozumianej jako powołanie.

Choć wszyscy ochrzczeni uczestniczą w potrójnej misji Chrystusa, to jednak gdy chodzi o wymiar służby jedni służą bardziej słowem i modlitwą, inni czynem i ofiarą, a jeszcze inni śpiewem i umacnianiem komunii. W ten sposób wszyscy nawzajem się ubogacają i każdy w pełniejszym stopniu jednoczy się z Chrystusem Kapłanem, Prorokiem i Królem.

„Tria munera” w tajemnicy Eucharystii

Prawda o potrójnym posłannictwie znajduje swój szczególny wyraz w celebracji Eucharystii. Przeżywamy w niej liturgię słowa, w której sam Chrystus, Prorok i Nauczyciel, głosi prawdę swojemu Kościołowi, włączając w tę misję poszczególnych członków swojego mistycznego Ciała. Od słowa przechodzimy do ofiary, którą uobecnia dla nas Chrystus Najwyższy Kapłan, składając siebie samego w ofierze Ojcu i przyłączając do siebie swoją Oblubienicę. Uwieńczeniem celebracji jest udział w królewskiej uczcie, w której Król wszechświata, gromadzi przy swoim stole, rozproszone dzieci Boże, wyzwolone z niewoli grzechu.

Zjednoczenie z Chrystusem Prorokiem osiąga szczyt w celebracji liturgii słowa i przedłuża się w codzienne życie jako wierność prawdzie i dawanie o niej świadectwa. Zjednoczenie z Chrystusem Kapłanem osiąga szczyt w celebracji liturgii ofiary i przedłuża się w codzienną ofiarę życia wyrażającą się w pracy, cierpieniu i niesieniu krzyża. Zjednoczenie z Chrystusem Królem osiąga szczyt w przeżyciu eucharystycznej uczty i przedłuża się w trwającej z Panem komunii, która uzdalnia człowieka do służby i uobecniania w świecie królestwa Bożego.

Podobnie jest z posługiwaniem w czasie liturgii. Choć wiele jest funkcji liturgicznych, to jednak wyróżnione są trzy. OWMR mówi, że z zasady celebransowi powinien towarzyszyć lektor, akolita i kantor. Można w tych określeniach widzieć nie tylko trzy osoby, lecz także trzy wyróżnione sposoby posługiwania i trzy najważniejsze zespoły liturgiczne. Pierwszy z nich służy przy stole słowa, drugi przy stole ofiary, a trzeci przez śpiew, który jednoczy wszystkich zgromadzonych.

Prawdy te będą rozważane w czasie spotkań formacyjnych przez trzy lata. Rok pierwszy wprowadza głębiej w misję prorocką, rok drugi w misję kapłańską, a rok trzeci w misję królewską.

Błogosławieństwo i stała posługa

Po trzech latach formacji diakonijnej i wiernym trwaniu w posługiwaniu tym darem, jaki każdy otrzymał, udzielane jest błogosławieństwo do służby, którą poszczególne osoby odkryły jako powołanie. Jest to rozumienie powołania głębsze niż w wieku dziecięcym czy w wieku dorastania. Teraz jest czas, gdy niektórzy odkrywają powołanie kapłańskie, inni do życia konsekrowanego, a jeszcze inni do małżeństwa. W gronie wiernych świeckich, z których każdy otrzymał określony dar od Boga i każdy jest członkiem Mistycznego Ciała Chrystusa, jest także miejsce na „powołanie w powołaniu”, na takie zaangażowanie w służbie Chrystusowi i Kościołowi, które jest czymś więcej niż działanie doraźne czy okazjonalne. Ta służba obejmuje całe życie. Ma wymiar ewangelizacyjny i liturgiczny. Jest aktywności w świecie i w przy ołtarzu. Jest połączona z systematyczną formacją.

Osoby, które w taki sposób rozumieją swoją służbę Chrystusowi i Kościołowi, przyjmują błogosławieństwo i otrzymują znak z kolorze złotym. Jest to znak odkrycia przez nich „powołania w powołaniu” i odpowiedzenia Bogu „tak”.

Niektórzy członkowie zespołów liturgicznych, po ukończeniu formacji diakonijnej, podejmą formację, a potem służbę ceremoniarza lub animatora liturgicznego. Będą też tacy, którzy poproszą, po odpowiednim przygotowaniu o ustanowienie do posługi lektora lub akolity.